Αποκωδικοποίηση της σύγκρουσης στην Ουκρανία

Μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο, το Σπίτι της Ευρωπαϊκής Ιστορίας ανέθεσε τη διεξαγωγή έρευνας για να διαφωτίσει την κρίση και να βοηθήσει τους επισκέπτες του να κατανοήσουν καλύτερα τι διακυβεύεται στην Ουκρανία. Η έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από την Kristina Zmejauskaitė, διδακτορική φοιτήτρια ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου, ολοκληρώθηκε πρόσφατα με τη συλλογή περίπου 20 άρθρων και διαλέξεων.

Στόχος του έργου ήταν να προσφέρει στο κοινό του Σπιτιού της Ευρωπαϊκής Ιστορίας πληροφορίες σχετικά με τον πόλεμο με άξονα την κατανόηση των διακυβευμάτων σε σχέση με την ιστορία και τη μνήμη.

Το υλικό που συγκεντρώθηκε έπρεπε να προβάλει πολλαπλές οπτικές γωνίες, να είναι επιστημονικά έγκυρο και ταυτόχρονα προσβάσιμο στο ευρύ κοινό. Χρειαζόταν επίσης να παρέχει απαντήσεις σε μια σειρά συγκεκριμένων ερωτημάτων, όπως: Πώς χρησιμοποιείται η ιστορία στο σημερινό πλαίσιο; Από ποιους φορείς; Για ποιους σκοπούς και με ποια αποτελέσματα;

Περαιτέρω παράμετροι για την έρευνα αφορούσαν τα εξής: Τα άρθρα και οι διαλέξεις έπρεπε να επικεντρώνονται σαφώς στη μνήμη και την ιστορία και να θέτουν κατά προτίμηση τη συζήτηση σε ένα πανευρωπαϊκό πλαίσιο. Έπρεπε, επίσης, να προέρχονται από ανθρώπους σε διάφορες χώρες και, επομένως, μπορούσαν να είναι σε διάφορες γλώσσες. Επιπλέον, έπρεπε να παρουσιάζουν αναλυτικά στοιχεία και να μην είναι δογματικά.

Τέλος, έπρεπε να έχουν δημοσιευθεί ή αναφορτωθεί στο διαδίκτυο τα τελευταία πέντε έτη, να αντλούνται από αξιόπιστες πηγές που αναφέρονται σαφώς και να περιλαμβάνουν συνεισφορές καθιερωμένων ιστορικών και ακαδημαϊκών.

Αυτά είναι τα αποτελέσματα της έρευνας:

• Presentation ‘The History of Ukraine is Different from the History of Russia’ by Carl Bildt - June 7, 2018.
• Lilia Shevtsova, “Russia’s Ukraine Obsession,” Journal of Democracy 31, no. 1 (2020): 138–47 - January 2020.
• Ivan Kurilla, ‘Nationalizing Russian (War) Memory Since 2014’, PONARS Eurasia - July 6, 2020.
• Anna Chebotarova, ‘Memory and Military Conflict: Politics of History and its Societal Perception in Post-Euromaidan Ukraine’, Euxeinos, Vol. 10, No. 29 / 2020.
• Jade McGlynn, “Moscow Is Using Memory Diplomacy to Export Its Narrative to the World,” Foreign Policy - June 25, 2021.
• Marylia Hushcha, International Institute for Peace, ‘Thirty years on – is there still ‘post-soviet’ space?’ - December 13, 2021.
• PBS News Hour ‘How Russia is trying to control history in bid for geo-political strength’ - December 28, 2021.
• Today Explained, ‘The Real and Imagined History of Ukraine’ with Timothy Snyder - February 25, 2022.
• Marlene Laruelle and Ivan Grek, ‘Decoding Putin’s Speeches: The Three Ideological Lines of Russia’s Military Intervention in Ukraine’ - February 25, 2022.
• Leo Goretti, ‘Putin’s Use and Abuse of History: Back to the 19th Century?’, IAI Istituto Affari Internazionali - March 1, 2022.
• Podcast series ‘Then & Now’ by the UCLA Luskin Center for History and Policy. Special two-part episode ‘Ghosts of the Past in the Russian Invasion of Ukraine’ with Benjamin Nathans and Arch Getty - March 2, 2022.
• IARCEE Russian invasion of Ukraine Roundtable (Speakers: Tanya Lokot, Maciej Curpyś, Róisín Healy, Aneta Stępień, Maria Falina. Panel chaired by John Paul Newman) - March 9, 2022.
• The War in Ukraine and Universal Values.’ Public conversation with Serhii Plokhii and Timothy Snyder - March 11, 2022.
• Vladimir Putin and the Weaponization of History.’ Wilson Center NOW, online webinar with Izabella Tabarovsky and Katie Stallard - March 16, 2022.
• Podcast series ‘Then & Now’ episode ‘Understanding Ukraine Past and Present: A Conversation with Jared McBride’ - March 17, 2022. 
• Ukrainian Voices: The War Against a ‘non-existent’ language.’ Lecture by Natalya Kobchenko. Part of a series of lectures organized by the HEPP research group and the Aleksanteri Institute, at the University of Helsinki - April 5, 2022.
• Körber-Stiftung News article ‘War and Memory in the Post-Soviet Space: Weaponization without Limits?’ by Tatiana Zhurzhenko - April 14, 2022.
• Timothy Snyder, ‘The War in Ukraine Is a Colonial War’, The New Yorker - April 28, 2022. Additional: ‘Historian Timothy Snyder: Russia's Invasion of Ukraine Is a Colonial War.’ In Democracy Now - May 5, 2022.
• Weaponizing the Past: the Role of Memory Politics in the Russian War in Ukraine.’ Lecture by Alina Mozolevska. Part of a series of lectures organized by the HEPP research group and the Aleksanteri Institute, at the University of Helsinki - April 21, 2022.

Πηγή εικόνας: Valentin Kundeus μέσω του Adobe Stock, «Μνημείο ανεξαρτησίας της Ουκρανίας μπροστά από την ουκρανική σημαία»